“Kayısı Sizin İçin Çok Şey Yaptı; Peki Siz Kayısı İçin Ne Yaptınız?”

“Kayısı Sizin İçin Çok Şey Yaptı; Peki Siz Kayısı İçin Ne Yaptınız?”
(Güler Hazar Doğan’ın Malatya’nın Kayısı Krizine Dair Çarpıcı Analizi)
Son beş yılda pandemi, deprem ve zirai don gibi felaketlerle sarsılan Malatya, ekonomik ve sosyal olarak çöküşün eşiğinde. Özellikle Nisan 2023’teki don, kentin tarımını ve kayısı üretimini neredeyse bitirme noktasına getirdi. Peki, kayısıdan milyonlar kazananlar bu değer için ne yaptı?
Kayısının Çöküşü: Sorumlular Kim?
-
Üreticiler: Kayısıdan kazandıklarını bahçelerini modernize etmek yerine lüks tüketime harcadılar. “Kayısı para getirmiyor” diye şikâyet ederken, her yıl tonlarca meyve sattılar.
-
Ticaret Odaları ve Borsalar: Kayısının geleceğine dair somut projeler üretmek yerine, kâğıt üzerinde kalan raporlarla yetindiler.
-
Siyasetçiler: Seçim dönemlerinde “kayısı” vaatleriyle ortaya çıkıp, sonra unuttular.
-
Yerel Yönetimler: Kayısıyı sadece “devlet büyüklerine hediye” olarak gördüler.
-
Üniversiteler: Prof. Dr. Bayram Murat Asma gibi birkaç bilim insanı dışında, kayısı araştırmaları raflarda kaldı.
-
Ziraat Odaları: Üyelerine katkı sağlamak bir yana, kayısı üreticisinin sorunlarına çözüm üretemediler.
Çözüm Önerileri: Artık Harekete Geçme Zamanı!
-
Örtü Altı Yetiştiricilik: Tokat GOP Üniversitesi’nden Prof. Dr. Onur Saraçoğlu’nun önerdiği gibi, dona karşı sera sistemleri yaygınlaştırılmalı.
-
İklim Dirençli Çeşitler: Bilimsel araştırmalarla dona dayanıklı kayısı türleri geliştirilmeli.
-
Devlet Desteği: Kayısı üreticilerine modern sulama, don önleme sistemleri ve sigorta desteği sağlanmalı.
-
Kooperatifleşme: Üreticilerin tek elden pazarlama yapabilmesi için güçlü kooperatifler kurulmalı.
-
Katma Değerli Ürünler: Kuru kayısı dışında, kayısı yağı, konsantresi ve diğer yan ürünler için yatırım yapılmalı.
Son Söz: Kayısıya Borcumuz Var!
Malatya, kayısı sayesinde yıllarca ayakta kaldı. Şimdi sıra kayısıyı kurtarmakta. Eğer bugün harekete geçmezsek, yarın “kayısısız bir Malatya” ile karşı karşıya kalabiliriz. “Kayısı sizin için çok şey yaptı; peki siz kayısı için ne yaptınız?” sorusunu herkes kendine sormalı.
(Güler Hazar Doğan – Duruş Medya Genel Müdürü)
Yazının devamı ; https://www.yenimalatya.com.tr/haber/25307397/kayisi-sizin-icin-cok-sey-yapti-peki-siz-kayisi-icin-ne-yaptiniz